Yaklaşık altı asırlık Osmanlı Medeniyeti askeri ve siyasi alanda olduğu gibi kültürel alanda da çok önemli eserler ortaya koymuştur. Bu eserlerin Osmanlıca kaleme alınmış olması günümüz gençliği ve de özellikle Osmanlıca bilmeyenler tarafın­dan okunup istifade edilmesine mani olmaktadır.

Yeni nesillerin atalarının çalışmalarından, onların kültür mirasından yararla­namaması gibi bir durum kabul edilebilecek bir şey olmasa gerektir. Dolayısıyla bu mirasımızın gerek sadeleştirme ve gerekse transkripsiyon yoluyla günümüz bilim dünyasına kazandırılması çok önemlidir. Böylece geçmişe ait tecrübelerin gelecek nesillere aktarılması ve ecdadın atmış olduğu temeller üzerine yeni binaların inşası gerçekleşmiş olacaktır.

İşte transkripsiyonunu yaptığımız, Mehmed Fevzi Efendi'nin 'el-Havâssu'n-Nâfi'a fî Tefsîr-i Sûreti'l-Vâki'a' adlı eseri de müellifin yaşamış olduğu zaman dilimi kültür hayatını yansıtması ve aynı zamanda Osmanlı tefsir çalışmalarını da anımsatan tipik bir tefsir örneği olması açısından biz nesillere yeni bir şeyler vereceği kanaa­tindeyiz. Bu açıdan adı geçen bu eseri inceleyerek tefsir ilmindeki yerini bu ilme katkıları ile kendinden sonrakilere tesirinin ortaya koyulmasının ilmi bir ihtiyaç olduğu düşüncesiyle bu çalışmaya karar verdik.

Üslûbu ve dili günümüz Türkçe'sine göre oldukça edebî ve yer yer anlaşılması güç cümlelerle doludur. Çalışmamız esnasında müellifin kullanmış olduğu dili, o günün Osmanlı ulemasının dil ve edebiyat yönüyle kültürel zenginliğini yansıtması adına mümkün olduğunca muhafaza etmeyi özellikle uygun gördük.

Eser 1313 senesinde İstanbul'da basılmış olan bu eser, 19 sayfa gibi küçük hacimli olmasına rağmen hayli velûd olan müellifin tefsir sahasında kaleme almış eserlerinden sadece birisidir.

Eserde tefsîr ve usûlü açısından göze çarpan en önemli husus ayetlerin mea­limsi izah ve beyânlarla yorumlanmış olmasıdır. Bu açıdan klasik tefsir anlayışının öne çıkan disiplinlerinden birkaç hadisle istişhad dışında hemen hemen hiç yarar­lanıl­mamıştır.

Eserin okuyucular tarafından daha kolay anlaşılması için imkânlar ölçüsünde her türlü çaba harcanmıştır. İlmi ölçütler çerçevesinde bazı tasarruflarda bulunul­muştur.

Çalışmaya geçmeden önce okuyucuya müellif hakkında kısa da olsa bilgi verebilmek için hayatı, ilmi şahsiyeti ve eserleri belirtilmiştir.

Eser Osmanlıca olduğundan ve kaleme alınmış olduğu zaman dilimi içinde günümüz mevcut sayfa düzeni ve imla kurallarının kullanılmıyor olmasından dolayı şifahi anlatım esasına dayalı bir metin hüviyetindedir. Dolayısıyla günümüz okuyucu­suna kolaylık sağlaması adına mümkün mertebe sayfa düzeni, paragraf ve noktalama işaretleriyle daha anlaşılır hale getirilmiştir.

 Eserin orijinalinde dipnot kullanılmamıştır. Verilen bilgilerin kaynağı gösteril­memiştir. Dolayısıyla mümkün oldukça müellifin verdiği bilgilerin kaynakları gösteril­miş ya da konuyla ilgili daha fazla bilgi edinilebilecek kaynaklara dipnotlarda işaret edilmiştir. Çalışmada dipnot adına ne görülüyorsa hepsi kendi notlarımızdır. Onun için tarafımızdan ayrıca bir işarete gerek duyulmamıştır. Müellifin verdiği bilgiyle kaynaklar arasında farklılık varsa ona da işaret edilmiştir.

Eserde sadece metinleri verilen hadislerin hepsinin ayrı ayrı tercüme ve ilgili kaynaklardan çıkarımları yapılmıştır.

Dikkat çekici bir diğer husus müellifin; ayetlerin tefsirini yaparken meallerini vermemiş olmasıdır. Bu eksiği dipnotta kendi mealimizden vermiş olduğumuz mealle kapatmaya çalıştık.

Ecdadın eserlerinden birini gün yüzüne çıkarmak ve genç nesilleri atalarının ilim ve irfanıyla buluşturmak amacıyla yaptığımız bu mütevazı çalışmanın başta öğrencilerimiz olmak üzere konuyla ilgilenenler için yararlı olmasını dileriz.

E. ALPEREN